Teresa Jabłońska, urodzona 11 sierpnia 1944 roku w Chrzanowie, jest uznaną polską historyk sztuki, pełniącą również rolę kuratora, krytyka sztuki oraz muzeologa. Jej kariera zawodowa jest związana z wieloma znaczącymi instytucjami kultury, jednak szczególną uwagę zasługuje jej działalność w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem, gdzie sprawowała funkcję dyrektora od 1991 do 2012 roku.
Jabłońska wnosi ogromny wkład w rozwój polskiej sztuki, zarówno poprzez swoje badania, jak i działania kuratorskie, które ukierunkowane są na promocję oraz ochronę dziedzictwa kulturowego.
Życiorys
„W 1968 roku, Teresa Jabłońska zakończyła studia na kierunku historia sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim UJ, a sześć lat później ukończyła również studia podyplomowe z zakresu muzeologii. Jej kariera zawodowa rozpoczęła się w Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce, gdzie zaczęła pracę w tym samym roku. Przez wiele lat miała również zaszczyt pracować w Muzeum Zamojskich w Kozłówce, gdzie koncentrowała się na rzemiośle artystycznym.
Od 1977 roku Teresa była związana z Muzeum Tatrzańskim, a w 1991 roku objęła stanowisko dyrektora tej instytucji, które zajmowała aż do dekoracji na emeryturę w 2013 roku. Dużo zawdzięcza Muzeum Tatrzańskiemu jej zaangażowaniu i wizji. Muzeum Tatrzańskie zyskało nie tylko nowe zbiory, ale także sposób na innowacyjny rozwój pod jej kierownictwem.
Dzięki jej staraniom do zakopiańskiej willi Koliba trafiły istotne dzieła Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego, co miało znaczący wpływ na rozwój sztuki w regionie. Ponadto, jej wysiłki przyczyniły się do renowacji willi Oksza, gdzie powstała Galeria Sztuki XX Wieku, stanowiąca nową przestrzeń dla współczesnej twórczości artystycznej.
Teresa Jabłońska specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących sztuki ludowej, ze szczególnym naciskiem na region Podhala i rozwój stylu zakopiańskiego. Angażuje się również w ochronę dziedzictwa kulturowego na polskim Podtatrzu, w tym m.in. w zakresie ochrony szałasów tatrzańskich.
Wybrane publikacje
Teresa Jabłońska jest autorką licznych publikacji dotyczących sztuki i kultury regionu Tatr. Poniżej znajduje się nerwy wybrane jej prace:
- Sztuki Piękne pod Tatrami, 2016, Tatrzański Park Narodowy Wydawnictwo,
- Tradycja gotycka w polskiej rzeźbie ludowej („Pol. Sztuka Lud.” 26, 1972, nr 2),
- Muzeum Tatrzańskie – muzeum przestrzenne. Informator o ochronie zabytków Podtatrza (Za. 1986, wsp. ze Zbigniewem Moździerzem),
- W zgodzie z naturą, historią i duchem czasu. (O ochronie zabytków na Podtatrzu) („Rocznik Podhalański” 4, 1987, współautor Z. Moździerz, także o szałasach tatrzańskich),
- Budynki Muzeum Tatrzańskiego. (Z historii zakopiańskiego stylu) („Tygodnik Podhalański.” 2, 1991, nr 17 i nast.).
Odznaczenia
Teresa Jabłońska jest osobą o bogatym dorobku artystycznym oraz znaczących osiągnięciach w dziedzinie kultury. Poniżej przedstawione są niektóre z jej najważniejszych odznaczeń:
- srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2011),
- złota Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski (2019).
Przypisy
- Teresa Jabłońska, „Sztuki piękne pod Tatrami” · eKorekta24 [dostęp 23.12.2020 r.]
- Sztuki piękne pod Tatrami – wersja limitowana [online], tpn.pl [dostęp 23.12.2020 r.]
- Łukasz Ł. Bobek, Zasłużona dyrektor zakopiańskiego muzeum odeszła na emeryturę [online], Gazeta Krakowska, 04.02.2013 r. [dostęp 23.12.2020 r.]
- Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marian Konarski | Agnieszka Korzeniowska | Maciej Danek | Wincenty Brauner | Walerian Lachnitt | Paweł Nazimek | Artur Przebindowski | Błażej Wójcik | Mikołaj Grabowski | Ada Szulc | Władysław Bakałowicz | Andrzej Grabowski (aktor) | Zbigniew Ciaputa | Bogdan Potocki | Sławomir Berny | Tadeusz Bocheński (poeta) | Eugeniusz Solarski | Piotr Bożyk | Dariusz Gorczyca | Mascha KalékoOceń: Teresa Jabłońska