Marian Konarski

---

Życiorys

Marian Konarski, wybitny artysta, rozpoczął swoją edukację w Krakowie, gdzie w 1920 roku podjął naukę w IV Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza. W 1928 roku zapisał się na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie kształcił się pod okiem Władysława Jarockiego w zakresie rysunku ogólnego, Ignacego Pieńkowskiego w rysunku wieczorowym oraz aktowym, a także u Xawerego Dunikowskiego w dziedzinie rzeźby.

Niestety, w 1929 roku został relegowany z uczelni z powodu swojego zaangażowania w ruch artystyczny Rogate Serce, prowadzonego przez Stanisława Szukalskiego. Po tej sytuacji kontynuował swoją edukację w ramach wspomnianego ruchu, stając się jego kluczowym członkiem oraz szczepowym, przyjmując pseudonim artystyczny „Marzyn”. To on zorganizował wystawy dla członków Szczepu, a także redagował ich czasopismo „Krak”.

Jego kariera twórcza rozpoczęła się z przytupem – w 1928 roku zadebiutował jako poeta w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym”, publikując poemat „Naprzeciw radości”. Po kilku latach, w roku 1938, osiedlił się na stałe w Krzeszowicach, gdzie kontynuował rozwój swoich talentów artystycznych. Dodatkowo w 1939 roku otrzymał stypendium z Państwowego Funduszu Kultury Narodowej, co umożliwiło mu podróż do Włoch i Austrii na dwa miesiące.

W okresie II wojny światowej Konarski zaangażował się w działalność ZWZ i AK, przyjmując pseudonim „Szerszeń”. W tym czasie pracował w komórce legalizacyjnej, gdzie zajmował się fałszowaniem dokumentów dla ruchu oporu. Ponadto, w swojej pracowni artystycznej zatrudniał młodych artystów, związanych z organizacjami konspiracyjnymi, co stanowiło formę ochrony dla nich w obliczu opresji okupacyjnej. W trakcie okupacji rozpoczął także malowanie polichromii w kościołach, głównie w Krakowie i na Śląsku, wykonując ich ponad sto.

W 1948 roku Marian Konarski przystąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1960 roku zakończył swoje studia w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, zdobywając dyplom. Po wojnie zorganizował ognisko malarskie dla dzieci w Domu Kultury w Chrzanowie, a także prowadził grupę artystyczną Rodzimej Twórczości GART w Krakowie. Założył Grupę Plastyczną „Zdrój” w Krzeszowicach.

Był aktywnym członkiem ZSL oraz ZBoWiD, a także pełnił funkcję wiceprezesa Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krzeszowickiej. Nieprzerwanie sprawował również funkcję szczepowego grupy artystycznej „Rogate Serce”. Jego twórczość i działalność miały duży wpływ na lokalne środowisko artystyczne i kulturowe. Marian Konarski odszedł z tego świata zaledwie tuż przed swoimi 90. urodzinami i został pochowany na cmentarzu w Krzeszowicach.

Twórczość

Marian Konarski był wszechstronnym artystą, który rozwijał swoje umiejętności w różnych dziedzinach sztuki, takich jak rysunek, malarstwo sztalugowe, malarstwo ścienne oraz rzeźba. Swoje prace prezentował publiczności od roku 1930, a jego uczestnictwo w wystawach zbiorowych było szczególnie zauważalne podczas wydarzeń organizowanych przez „Szczep Rogate Serce”. W okresie międzywojennym artysta z sukcesem prowadził wystawy indywidualne, które zdobyły uznanie w różnych obiektach wystawienniczych.

Prace Konarskiego znalazły swoje miejsce w renomowanych zbiorach, takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Wrocławiu, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum Polskie w Chicago, Muzeum Ziemi Krzeszowickiej, jak również w kolekcjach prywatnych zarówno w kraju, jak i za granicą.

Wystawy indywidualne artysty obejmowały:

• 1933 – Warszawa, Zachęta TZSP,
• 1938 – Warszawa, Zachęta TZSP,
• 1948 – Kraków, Pałac Sztuki TPSP,
• 1956 – Kraków, Pałac Sztuki TPSP,
• 1956 – Katowice, Pałac Młodzieży,
• 1956 – Zabrze, Muzeum Górnicze,
• 1957 – Zakopane, BWA,
• 1962 – Kraków, Pałac Sztuki TPSP,
• 1962 – Zakopane BWA,
• 1964 – Paryż, Akademia R. Duncana,
• 1965 – Krzeszowice, Sala Klubowa,
• 1967 – Kraków, Kawiarnia „Feniks”,
• 1972 – Rzeszów, Dom Sztuki,
• 1973 – Kraków, Pałac Sztuki TPSP,
• 1977 – Sandomierz, BWA,
• 1977 – Kraków, Dom Kultury „Pod Baranami”,
• 1982 – Toruń, Muzeum Okręgowe,
• 1986 – Kraków, Galeria „Propozycje” PAX,
• 1986 – Kraków, Galeria „Inny Świat”,
• 1987 – Krzeszowice, Muzeum Ziemi Krzeszowickiej,
• 1989 – Warszawa, Zachęta TZSP,
• 1990 – Chicago, Muzeum Polskie w Ameryce,
• 1993 – Chicago, A Discovering Eye,
• 1993 – Krzeszowice, Muzeum Ziemi Krzeszowickiej,
• 1994 – Miechów, BWA,
• 1994 – Kielce, BWA,
• 1994 – Busko Zdrój, BWA,
• 1994 – Trzebinia, Galeria Domu Kultury,
• 1994 – Krzeszowice, Galeria Ośrodka Kultury,
• 1998 – Galeria Krzeszowickiego Ośrodka Kultury,
• 1999 – Kraków, Pałac Sztuki TPSP /pośmiertna/,
• 2001 – Kraków, Kocioł Artystyczny.

Oprócz wystaw indywidualnych, Konarski był także tematem kilku filmów dokumentalnych, w tym „W kręgu Stanisława Szukalskiego” oraz „Szczepowy”, które ukazywały jego podejście do sztuki. W latach 90. XX w. korespondował z m.in. Stanisławem Witowskim-Iskrzyniakiem, co świadczy o jego aktywności i wpływie na innych artystów.

Swoją twórczość artysta rozwijał stosując różnorodne techniki, w tym: farby olejne, grafikę ołówkiem oraz gwasz. Jego dzieła, takie jak „Autoportret w rozbitym lustrze”, zmuszają widza do refleksji nad ich znaczeniem. Po II wojnie światowej styl Konarskiego przeszedł w kierunku nowoczesności, choć w jego obrazach wciąż dostrzegalny był niewątpliwy talent i profesjonalizm, szczególnie w przedstawieniu ludzkich postaci.

Rysunki

• portret Matki Artysty,
• portret Ludwika Lachowicza.

Gwasz

• Jacek, Leszek – synowie artysty,
• Włosy.

Malarstwo sztalugowe

W tej kategorii można wyróżnić zarówno obrazy realistyczne, jak i symboliczne, na które wpływał impresjonizm.

• autoportret z 1924 r.,
• portret żony Józefy,
• portret żony Jadwigi,
• Młody malarz – syn Jacek,
• Maluję obraz,
• Dysonans,
• Wilczyński,
• Miłek,
• Jesień,
• Krople na szybie,
• Impresjonizm i realizm,
• Kariatyda,
• Wieczna kobiecość,
• Czytająca list, Akt,
• Dama pik,
• Na równoważni,
• Srebrny akt,
• Nefretete – podobnie jak Goya.

Inne

• Ostatnia praca artysty: Autoportret z ławeczką, w nowoczesnym stylu, z jaskrawym kolorem czerwonym,
• Obraz „Odejście” przedstawiający artystę idącego w stronę nieba,
• Herb Krzeszowic z ok. 1960,
• Pamiątkowy głaz z inskrypcją w Nawojowej Górze (1989).

---

Oceń: Marian Konarski

---